Sông Cửu Long đã mang lại phù sa bồi đắp cho vùng đồng bằng Tây Nam Bộ của Việt Nam, vì thế, vùng đất này còn gọi là Đồng bằng Sông Cửu Long. Đây là vựa lúa lớn nhất của cả nước, đồng thời nổi tiếng với nhiều loại trái cây đặc sản như: sầu riêng, măng cụt, bưởi, cam... Sông Cửu Long còn là nguồn cung cấp thủy sản và cũng là mạng lưới giao thông quan trọng trong vùng.

Sông Cửu Long là tên gọi đoạn sông Mekong chảy vào lãnh thổ Việt Nam. Mekong theo ngôn ngữ Lào có nghĩa là sông Mẹ, bắt nguồn từ cao nguyên Tây Tạng dài 4.350 km, là con sông lớn thứ ba Châu Á (sau sông Trường Giang tức Dương Tử 6300km và sông Hoàng Hà 5464km) và hạng 11 trên thế giới nếu xếp hạng theo chiều dài, hạng thứ 8 về lưu lượng. Sông Mekong chảy qua các quốc gia: Trung Hoa, Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam. Sông còn có nhiều tên khác là Dza Chu, Lạn Thương Giang, Mea Nam Không, Tonlé Thom, Cửu Long....theo cách gọi của cư dân các nước mà nó đi qua.

Bản đồ lưu vực sông Mekong (ảnh wiki)

Trên lãnh thổ Việt Nam, sông Mekong chia thành hai nhánh đổ ra biển bằng 9 cửa (nay chỉ còn 8 cửa) nên mới có tên gọi là Cửu Long.

Các nhánh sông Cửu Long:
Nhánh lớn của Mekong đi vào Việt Nam qua ngõ Tân Châu là Sông Tiền, có lòng sông rộng với nhiều cù lao ở giữa dòng, chảy qua Tân Châu (An Giang), Hồng Ngự và Cao Lãnh (Đồng Tháp), Vĩnh Long đến Cai Lậy (Tiền Giang) thì chia làm bốn sông đổ ra biển bằng sáu cửa:  cửa Tiểu, cửa Đại, cửa Ba Lai, cửa Hàm Luông, cửa Cổ Chiên và cửa Cung Hầu.

Nhánh nhỏ Bassac đổ vào Việt Nam tại Châu Đốc làm thành Sông Hậu, chảy qua Châu Đốc, Long Xuyên (An Giang), Vĩnh Long, Thành phố Cần Thơ, Châu Thành (Hậu Giang), Sóc Trăng và đổ ra biển trước kia bằng ba cửa: Định An và Trần Đề, Ba Thắc (đã bị bồi lấp).

Cẩm nang và kinh nghiệm không thể bỏ qua

Chín cửa sông Cửu Long là một hành trình thú vị, từ TP Hồ Chí Minh bạn chỉ mất khoảng 2-3 ngày cuối tuần để thực hiện một vòng ngao du. Nhất là trong những tháng nước về (9 - 11) hoặc giáp Tết với đầy ắp tôm cá, sắc màu của các làng hoa Mỏ Cày, đông vui của chợ Ngã Năm... Phương tiện cơ động nhất để đi hết cả chín cửa sông Cửu Long là xe máy. Từ TP Hồ Chí Minh theo quốc lộ 50 tới Gò Công, từ đó sử dụng xen lẫn xe máy với thuyền, phà, đò ngang để khám phá các cửa sông. Các điểm tham quan chính trên hành trình này là: Gò Công, biển Tân Thành, làng hoa Mỏ Cày, dừa Ba Tri, chùa Hang (Trà Vinh), chợ nổi Ngã Năm... Những đặc sản độc đáo: cá linh kho, lẩu bông súng, bánh xèo bông điên điển, chuột đồng nướng lu, kẹo dừa, các loại cá khô, xoài cát, mãng cầu dai... Trang phục gọn nhẹ, mũ rộng vành, mang theo áo mưa, kem chống muỗi. Cần chú ý khi lên xuống thuyền ghe, phà lúc qua sông.

dulichcantho.vn(st)