Từ khi cây dừa sáp ở huyện Cầu Kè (Trà Vinh) được các nhà khoa học áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã mở ra hướng phát triển bền vững, nâng cao chất lượng và giá trị cho loại trái cây đặc sản nổi tiếng cả nước.

Nhờ đó, nông dân trồng dừa sáp tăng thu nhập gấp 2-3 lần, nhiều hộ trở thành triệu phú. Dừa sáp còn gọi là dừa đặc ruột, có mặt tại xã Hòa Tân vào khoảng năm 1960. ​Quả dừa sáp giống như dừa thường nhưng đặc biệt cơm dừa rất dày, có khi phần cơm dừa chiếm gần hết phần ruột của trái dừa, phần còn lại nước dừa sệt lại như keo.

Cơm dừa sáp mềm và thơm dẻo được dùng pha chế làm thức uống rất ngon. Thông thường một buồng dừa 12 quả, chỉ có khoảng 3-4 quả dừa sáp, thậm chí có khi không có quả sáp nào.

Theo các hộ trồng dừa sáp ở xã Hòa Tân, hơn 15 năm trước giá trị cây dừa sáp thua cây dừa thường và không ít nông dân đã đốn bỏ dừa sáp trồng cây ăn quả khác. Nhưng nhờ huyện Cầu Kè là xứ sở vườn cây ăn quả và có lễ Vu Lan Thắng hội được tổ chức rất quy mô hàng năm nên khách phương xa về tham quan rất đông. Vào dịp này, một số nhà vườn đã đem dừa sáp bán cho các quán nước để chế biến làm nước uống phục vụ du khách.

Sản phẩm dừa sáp ngon lạ được người thưởng thức ưa chuộng rồi truyền tai nhau. Vào dịp lễ, Tết, mỗi quả dừa sáp có giá từ 150.000-190.000 đồng. ​Dừa sáp ngày càng khẳng định được thương hiệu và trở thành đặc sản của tỉnh Trà Vinh.

Năm 2008, để phát triển diện tích cây dừa sáp đặc sản của địa phương, Ủy ban Nhân dân huyện Cầu Kè đã xây dựng vùng chuyên canh cây dừa sáp rộng 50 ha (tương đương 9.000 cây dừa) tại xã Hòa Tân. Ủy ban Nhân dân huyện Cầu Kè mời tiến sỹ Võ Mai, Phó Chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam, về địa phương hỗ trợ cho nông dân trong vùng dự án về mặt kỹ thuật để trồng cây dừa sáp theo hướng VietGAP, áp dụng phương pháp thụ phấn trợ lực để tăng tỷ lệ sáp trên mỗi buồng dừa.

Mô hình sản xuất này đã cho hiệu quả cao, dừa sáp trồng chỉ sau 3-4 năm đã bắt đầu cho trái, tỷ lệ quả sáp tăng bình quân trên 30-40% so với cách trồng truyền thống

Đến nay, huyện Cầu Kè có hơn 35.000 cây dừa sáp; trong đó khoảng 80% cây đang cho trái. Dừa sáp Cầu Kè được trồng tập trung nhiều nhất tại các ấp có đông người dân tộc Khmer sinh sống như Chông Nô 1, Chông Nô 2, Chông Nô 3 thuộc xã Hoà Tân.

Theo nông dân trồng dừa sáp, khi cây dừa sáp ở giai đoạn từ 7 tuổi trở lên, bình quân một năm cho khoảng 120-150 trái. Với hiệu quả từ việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, tỷ lệ dừa cho quả sáp đạt từ 40-50%, tính theo giá bán hiện thời thì mỗi cây dừa sáp cho thu nhập trên 7 triệu đồng/năm.

Trước sự hấp dẫn giá trị kinh tế của cây dừa sáp, huyện Cầu Kè đã vận động 20 nông dân có diện tích dừa sáp nhiều và kinh nghiệm sản xuất thành lập hợp tác xã dừa sáp Hòa Tân.

Bên cạnh đó, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Trà Vinh đã hỗ trợ xây dựng và được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận thương hiệu “Dừa sáp Hòa Tân".

Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam.